قيام و انقلاب جهاني امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) نشانه هايي دارد. دانستن اين علائم، آثار مهمّي در پي خواهد داشت. از آنجا كه اين نشانه‌ها نويد بخش فرج مهدي آل محمد(صلي الله عليه و آله وسلم) است، وقوع هر يك از آنها نور اميد را در دل‌هاي منتظران، پر فروغ‌تر خواهد كرد و براي معاندان و منحرفان مايه تذكّر و هشدار خواهد بود تا از بدي و تباهي دست بردارند همچنان كه منتظران را براي درك ظهور و كسب قابليت همراهي و حضور در كنار معصوم(عليه السلام) مهياتر خواهد كرد. علاوه بر اينكه آگاهي از اتفاقاتي كه در آينده رخ خواهد داد مي‌تواند ما را در برنامه ريزي مناسب براي مواجهه بهتر با آنها ياري دهد، همانگونه كه اين علائم معيار خوبي براي تشخيص مدّعيان دروغين مهدويت است بنابراين اگر كسي ادّعاي مهدويت كرد ولي قيام او همراه با اين علائم نبود به سادگي مي‌توان به دروغگو بودن او پي برد.

در روايات پيشوايان معصوم(عليه السلام) علائم فراواني براي ظهور ذكر شده است كه بعضي از آنها پديده‌هاي طبيعي و عادي و بعضي غير عادّي و معجزه آسا هستند.
ما از ميان اين علائم ابتدا آنهايي را كه در منابع معتبر بيشتر به صورت برجسته ذكر شده بيان مي‌كنيم و در پايان تعدادي از علائم ديگر را به اختصار برمي‌شمريم.
امام صادق(عليه السلام) در روايتي فرمود: 
«]قيام[ قائم(عجل الله تعالي فرجه الشريف) پنج نشانه دارد: خروج سفياني، يماني، نداي آسماني، كشته شدن نفس زكيه و خسف بيداء.»1
اكنون با توجه به روايات، علائم پنجگانه ياد شده را كه در روايات متعدد تكرار شده است توضيح مي‌دهيم گرچه تمام جزئيات حوادث مربوط به آنها براي ما روشن نيست.
الف. خروج سفياني
خروج سفياني از علائمي است كه در روايات فراوان آمده و اينگونه توصيف شده است: سفياني مردي از نسل ابوسفيان است كه اندكي پيش از ظهور از سرزمين شام قيام مي‌كند. او جنايت كاري است كه از قتل و كشتار هيچ پروايي ندارد و با دشمنان خود به شكل فجيعي رفتار مي‌كند.
امام صادق(عليه السلام) دربارة او فرمود: 
«اگر سفياني را ببيني پليدترين مردم را مشاهده كرده اي»2
آغاز قيام او ماه رجب است. وي پس از تصرف شام و مناطق اطراف آن به عراق حمله كرده و در آنجا به كشتار گسترده‌اي دست مي‌زند. 
بر اساس بعضي از روايات از خروج تا كشته شدن او پانزده ماه به طول مي‌انجامد.3
ب. خَسْف بَيداء
خسف به معناي فرو رفتن و بيداء منطقه‌اي ميان مكه و مدينه است.
مقصود از خسف بيداء اين است كه سفياني، لشگري را براي مقابله با امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) به سمت مكّه گسيل مي‌دارد. هنگامي كه لشگر او به منطقه بيداء رسيد به صورتي معجزه آسا در زمين فرو مي‌رود.
امام باقر(عليه السلام) در اين باره فرمود: 
«به فرمانده سپاه سفياني خبر مي‌رسد كه مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) به سوي مكه رفته است، پس لشگري را در پي او روانه مي‌كند ولي او را نمي‌يابد... چون لشگر سفياني به سرزمين بيداء رسيد ندا دهنده‌اي از آسمان آواز مي‌دهد: «اي سرزمين بيداء آنان را نابود كن» پس آن سرزمين لشگر را در خود فرو مي‌برد.»4
ج. خروج يماني
قيام سرداري از سرزمين يمن يكي ديگر از علائم است كه اندكي پيش از ظهور رخ خواهد داد. وي كه مردي صالح و مؤمن است عليه بدي‌ها و انحرافات قيام مي‌كند و با تمام توان با بدي‌ها و تباهي‌ها مبارزه مي‌كند. البتّه جزئيات حركت و اقدامات او براي ما چندان روشن نيست.
امام باقر(عليه السلام) در اين باره فرمود: 
«...در ميان بيرق ها]يي كه قبل از قيام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) بلند مي‌شود [پرچمي هدايت كننده‌تر از پرچم يماني وجود ندارد كه آن پرچم هدايت است چون به سوي صاحب شما (امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) دعوت مي‌كند.5
د. صيحه آسماني 
يكي ديگر از علائمي كه پيش از ظهور اتفاق مي‌افتد صيحه آسماني است. اين نداي آسماني كه بر اساس بعضي از روايات نداي جبرئيل(عليه السلام) است در ماه رمضان شنيده مي‌شود6و از آنجا كه قيام مصلح كل، انقلابي جهاني است و همگان منتظر وقوع آن هستند؛ يكي از راه‌هاي آگاهي مردم جهان از اين رويداد همين نداي آسماني خواهد بود.
امام باقر(عليه السلام) فرمود: 
«قيام قائم(عليه السلام) تحقق نمي‌يابد مگر اينكه ندا دهنده‌اي از آسمان ندايي دهد كه اهل مشرق و مغرب آن را بشنوند».7
اين صيحه همچنانكه مايه شادماني مؤمنان است هشداري براي بدكاران است تا از كردار زشت خود دست كشيده و به حلقه ياوران مصلح جهاني بپيوندند.
در باره محتواي اين نداي آسماني روايات مختلفي رسيده است از جمله امام صادق(عليه السلام) فرمود: 
«ندا دهنده‌اي از آسمان به نام قائم(عليه السلام) و نام پدرش آواز مي‌دهد».8
هـ. قتل نفس زكيه
نفس زكيه به معناي شخص به رشد و كمال رسيده و يا انسان پاك و بي گناهي است كه قتلي انجام نداده است و مقصود از قتل نفس زكيه اين است كه اندكي پيش از قيام امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) شخصيت برجسته و يا بي گناهي بدست مخالفان حضرت كشته مي‌شود.
زمان اين رخداد بر اساس بعضي از روايات 15 شب پيش از قيام امام مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) است. امام صادق(عليه السلام) در اين باره فرمود: 
«بين قيام قائم آل محمد(صلي الله عليه و آله وسلم) و كشته شدن نفس زكيه تنها 15 شب فاصله است.»9
علائم فراوان ديگري نيز در روايات ذكر شده است كه بعضي از آنها عبارتند از: 
خروج دجّال (موجودي حيله گر و پليد كه بسياري از انسان‌ها را گمراه مي‌كند)، خورشيد گرفتگي و ماه گرفتگي در ماه مبارك رمضان، آشكار شدن فتنه‌ها و قيام مردي از خراسان.
گفتني است توضيح و تحليل اين نشانه‌ها در كتاب‌هاي مفصّل، بيان شده است.1

_{پي نوشت ها:}

<sub>1. الغيبة نعمانى، باب 14، ح 9، ص 261.
2. كمال الدين، ج 2، باب 57، ح 10، ص 557.
3. الغيبة نعمانى، باب 18، ح 1، ص 310.
4. همان، باب 14، ح 67، ص 289.
5. همان، باب14، ح 13، ص 264.
6. همان، باب14، ص 262.
7. الغيبة نعمانى، باب 18، ح 14، ص 265.
8. همان، باب 10، ح 29، ص 187.
9. كمال الدين، ج 2، باب 57، ح 2، ص 554.
10. ر.ك: بحارالانوار، ج 52، صص 181 الى 278.</sub>